هوش مصنوعی به توانایی تفکر یا یادگیری کامپیوتر (ماشین) گفته می‌شود. در دهه‌های اخیر هوش مصنوعی به یکی از فناوری‌های پرکاربرد و تحول‌آفرین در دنیای کسب و کار تبدیل شده است. با این فناوری امکان انجام بسیاری از فعالیت‌ها با کمک الگوریتم‌های ماشینی وجود دارد. یکی از حوزه‌هایی که هوش مصنوعی در آن نقش زیادی پیدا کرده است، مدیریت منابع انسانی است. هوش مصنوعی تاثیرات قابل توجهی بر روی مدیریت منابع انسانی دارد و میتواند بسیاری از فرآیندها را بهبود بخشد. در این مطلب با تاثیر هوش مصنوعی بر مدیریت منابع انسانی آشنا شده و آن را از جنبه‌های مختلف ارزیابی خواهیم کرد.
هوش مصنوعی و مدیریت منابع انسانی
هوش مصنوعی شاخه‌ای از علوم کامپیوتر است که به ساخت ماشین‌هایی می‌پردازد که میتوانند همچون انسان‌ها فکر و عمل کنند. به عبارت دیگر AI بکارگیری مجموعه‌ای از فناوری‌ها جهت تبدیل کردن کامپیوتر به انسان است. از نظر متخصصان و مدیران منابع انسانی، هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی تاثیر زیادی دارد و بسیاری از فرآیندها را ساده‌سازی کرده و بهبود می‌بخشد.
مزایای استفاده از هوش مصنوعی در منابع انسانی
استفاده از هوش مصنوعی در منابع انسانی با مزایای زیادی همراه است. از جمله:
- افزایش رضایت کارکنان: با هوش مصنوعی میتوان بسیاری از سوالات کارکنان را با یک چت بات پاسخ داده و از این طریق به افزایش رضایت آنها کمک کرد. AI باعث می‌شود تا کارکنان پیشنهادهای آموزشی را به طور شخصی دریافت کنند. همچنین ابزارهای هوش مصنوعی به کارکنان در برنامه‌ریزی شغلی کمک کرده و تجربه‌شان را بهبود می‌بخشد.
- افزایش بهره‌وری کارکنان: با هوش مصنوعی دیگر نیازی به انجام کارهای تکراری همچون مدیریت حضور و غیاب نمی‌باشد. با این کار میزان خطاهای انسانی کاهش پیدا کرده و داده‌های صحیحی از آنها دریافت می‌شود.
- کاهش زمان و هزینه: با استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی، به کاهش زمان، انرژی و هزینه‌ها کمک زیادی می‌شود. این ابزارها با انجام بسیاری از عملیات به طور خودکار، سبب صرفه‌جویی در زمان و انرژی می‌شوند.
- اخذ تصمیمات آگاهانه: با استفاده از هوش مصنوعی در منابع انسانی میتوان داده‌ها را به طور سیستماتیک در یک فایل ذخیره کرده و در زمان مورد نیاز به آنها دسترسی پیدا کرد.
تاثیرات و کاربردهای هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی
هوش مصنوعی در بخش‌های متنوعی به کمک مدیریت منابع انسانی آمده و تاثیرات خوبی بر روی آن می‌گذارد. از جمله:
1. استخدام با هوش مصنوعی
تاثیر هوش مصنوعی بر فرآیند استخدام منابع انسانی به این صورت است که با استفاده از آن میتوان رزومه‌ها و اطلاعات کارجویان را به طور خودکار تجزیه و تحلیل کرده و کاندیداهایی را برای مصاحبه انتخاب کرد که بیشترین تطابق را با نیازهای شغلی دارند. برخی از شرکت‌ها هم از این سیستم‌ها جهت مصاحبه‌های اولیه استفاده می‌کنند. این ابزارهای هوشمند حالات چهره، تن صدا و حتی نحوه پاسخ‌دهی به سوالات را تجزیه و تحلیل می‌کنند تا به ارزیابی بهتر کاندیداها کمک شود. هوش مصنوعی در فرآیند استخدام نه تنها به نفع مدیران و سازمان است، بلکه به نفع متقاضیان شغل نیز می‌باشد. برای مثال استفاده از فناوری هوش مصنوعی سبب ساده‌سازی فرم‌های استخدام می‌شود.
2. آموزش و توسعه کارکنان با هوش مصنوعی
یکی دیگر از کاربردها و تاثیرات هوش مصنوعی بر مدیریت منابع انسانی، آموزش و توسعه حرفه‌ای کارکنان است. با AI میتوان به شناسایی نیازهای آموزشی کارکنان پرداخته و برنامه‌های آموزشی مناسبی را ارائه داد. از طرفی هوش مصنوعی میتواند بر اساس نیازهای فردی و نقاط ضعف هر کارمند، یک برنامه آموزشی شخصی برای او ترتیب دهد. برخی از این ابزارها هم با استفاده از VR و AR، محیط‌های آموزشی تعاملی برای کارکنان ایجاد می‌کنند که به بهبود تجربه یادگیری و افزایش مهارت‌های آنها منجر می‌شود.
3. ارزیابی عملکرد با هوش مصنوعی
با کمک هوش مصنوعی میتوان عملکرد کارکنان را ارزیابی کرد. ابزارهای AI داده‌ها و اطلاعات خاصی را از هر کارمند به دست آورده و نقاط قوت و ضعف آنها را شناسایی می‌کنند. مدیران منابع انسانی از این داده‌ها میتوانند جهت ارزیابی عملکرد کارکنان استفاده کرده و برنامه‌هایی را برای بهبود عملکردشان طراحی نمایند. همچنین با کمک این ابزارها میتوان تشخیص داد که کدام یک از کارمندان عملکرد بهتری دارند و در کدام بخش به تقویت و توجه بیشتری نیاز دارند.
4. تعامل با کارکنان با هوش مصنوعی
سازمان‌های زیادی از چت بات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی جهت انجام کارهای متعدد استفاده می‌کنند. در مدیریت منابع انسانی هم میتوان برای پاسخگویی به پرسش‌ها و درخواست‌های آنلاین از ربات‌های چت مبتنی بر AI استفاده کرد. برای مثال جهت پاسخ به سوالات مربوط به مرخصی، بیمه، مزایا و غیره میتوان از این چت بات‌ها استفاده کرد. این کار باعث صرفه‌جویی در زمان مدیران منابع انسانی شده و به آنها فرصت بیشتری جهت تمرکز بر سایر کارهای ضروری می‌دهد.
5. بهبود فرآیندهای اداری و اتوماسیون با هوش مصنوعی
با کمک هوش مصنوعی میتوان بسیاری از کارهای تکراری و روزمره همچون ثبت ورود و خروج کارکنان، پردازش داده‌ها و پاسخ‌دهی به درخواست‌های معمولی را به طور خودکار انجام داد. این کار به کاهش خطاها و ثبت دقیق داده‌ها کمک زیادی میکند. از طرفی مدیر منابع انسانی با کمک AI میتواند به استراتژی و برنامه‌ریزی سالانه دقیق‌تری دست پیدا کند و به این اطمینان برسد که سازمان همیشه استعدادهای مناسب در اختیار دارد.
4 چالش به کارگیری هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی
با اینکه هوش مصنوعی مزایا و تاثیرات زیادی در مدیریت منابع انسانی دارد، اما با چالش‌هایی نیز همراه است که بهتر است به آنها توجه شود. از جمله:
- مهمترین چالش در استفاده از هوش مصنوعی برای مدیریت منابع انسانی، حفظ امنیت داده‌ها است. از آنجایی که AI به داده‌های حساسی دسترسی پیدا میکند، مدیران در خصوص حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها دچار چالش و نگرانی می‌شوند.
- چالش دیگری که در این زمینه وجود دارد، حفظ هوش مصنوعی است. بسیاری از ابزارهای AI به ارزیابی و ارتقای مداوم نیاز دارند که این امر کمی وقت‌گیر است.
- گرچه هوش مصنوعی در تجزیه و تحلیل اطلاعات بسیار مفید است، اما در مواقعی به خوبی عمل نمی‌کند. برای مثال ابزارهای AI نمیتوانند مواردی همچون فرهنگ و ارزش‌های سازمان را در زمان ارزیابی کاندیداهای شغلی در نظر بگیرند.
- خودکارسازی بسیاری از فرآیندها با هوش مصنوعی، سبب از بین رفتن بسیاری از مشاغل شده و نیاز به نیروی کار را کاهش می‌دهد. همین امر باعث نگرانی زیادی در از بین رفتن مشاغل می‌شود.
جمع بندی
در این مطلب در خصوص تاثیر هوش مصنوعی بر مدیریت منابع انسانی صحبت کردیم. هوش مصنوعی بر موارد مختلفی همچون فرآیند استخدام، ارزیابی عملکرد، جذب مشارکت کارکنان، آموزش و توسعه کارکنان، تعامل با کارکنان و بهبود فرآیندهای اداری و اتوماسیون‌سازی نقش دارد. هوش مصنوعی با اتوماسیون کردن بسیاری از وظایف، مدیریت منابع انسانی را متحول کرده و به بهبود فرآیندها منجر می‌شود.
