بخش منابع انسانی همواره با چالش‌های زیاد و اجتناب‌ناپذیری مواجه است. گاهی این چالش‌ها بر روی مدیریت موثر منابع و در نهایت نتایج کسب و کار تاثیر می‌گذارد. برای همین مدیران منابع انسانی باید با شناسایی چالش‌ها، تمام تلاش خود را برای بهبود عملکرد منابع انسانی به کار بگیرند و مانع از اثرگذاری منفی آنها بر روی تیم و سازمان شوند. در این مطلب قصد داریم به بررسی چالش‌های منابع انسانی بپردازیم و با راه‌حل‌های موجود برای برطرف کردن آنها آشنا شویم.
منظور از چالش‌های منابع انسانی چیست؟
چالش‌های منابع انسانی یا HR challenges به موانع و پیچیدگی‌هایی اشاره دارد که متخصصان منابع انسانی در مدیریت و بهینه‌سازی نیروی کار در یک سازمان با آنها مواجه می‌شوند. این چالش‌ها از عوامل داخلی و خارجی نشأت می‌گیرند. در این خصوص میتوان به تغییرات در قوانین کار، تغییرات جمعیتی نیروی کار، پیشرفت‌های فناوری، بازسازی سازمانی، مدیریت استعدادها و حفظ و نگهداشت کارکنان اشاره کرد. پرداختن موثر به چالش‌های منابع انسانی مستلزم یک برنامه‌ریزی استراتژیک، اقدامات پیشگیرانه و راه‌حل‌های نوآورانه است تا اطمینان حاصل شود که سازمان میتواند استعدادها را جذب و حفظ کند و در عین حال با اهداف و مقاصد گسترده‌تر همسو شود.
8 چالش منابع انسانی و نحوه غلبه بر آنها
در این بخش به بررسی مهمترین چالش‌هایی که تیم منابع انسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد می‌پردازیم و با راه‌های غلبه بر آنها آشنا می‌شویم.
-
جذب و حفظ استعدادها
با توجه به ماهیت رقابتی بازار فعلی، جذب استعدادها و حفظ آنها اولویت اصلی برای منابع انسانی است. با توجه به کمبود نیروهای متخصص و ماهر در برخی از حوزه‌ها، شرکت‌ها ملزم به جستجو در میان استعدادهای برتر و استخدام آنها هستند. راه‌حلی که برای غلبه بر این چالش وجود دارد، ارائه حقوق و پاداش رقابتی و در نظر گرفتن مزایای جانبی است. برای جذب استعدادهای خاص باید چیزی متفاوت از رقبا در نظر گرفته و از این طریق سبب ایجاد مزیت رقابتی شد. همچنین با توسعه فرهنگ سازمانی مثبت میتوان انگیزه بیشتری در محیط کار ایجاد کرده و از این طریق به بهبود عملکرد کارکنان و جذب استعدادها کمک کرد.
-
تنوع نیروهای انسانی
منابع انسانی سازمان شامل افراد مختلفی با سلایق، فرهنگ، نژاد، جنسیت، سلیقه و سطح تحصیلات متفاوتی است. همین تفاوت‌ها باعث شده تا مدیر منابع انسانی با چالش بیشتری برای مدیریت آنها مواجه شود. حال راه‌حلی که برای رفع این چالش وجود دارد، یکسان‌سازی و تنوع‌پذیری است. یکسان‌سازی به معنای تلاش مدیران در استخدام افرادی است که از ویژگی‌های خاصی برخوردار هستند. البته در حال حاضر این استراتژی کارایی زیادی نداشته و تقریبا منسوخ شده است. اما بهترین راه برای مدیریت منابع انسانی مختلف، تنوع‌پذیری است. به این معنا که مدیران با مدیریت استعدادهای مختلف فرصت‌های نوآوری و خلاقیت را برای کارکنان مهیا نمایند. با تنوع‌پذیری، ارتباط مدیران با کارکنان هم بهتر می‌شود و بهره‌وری سازمان افزایش می‌یابد.
-
مدیریت تغییرات
اجرای تغییرات و توسعه برنامه‌های بلندمدت که این تغییرات را در برمی‌گیرد، از مهمترین چالش‌های منابع انسانی است. این تغییرات میتواند مربوط به ساختار سازمان بوده و یا از نوع اقتصادی، جغرافیایی، مدیریتی و یا تکنولوژیکی باشد. در برخی از مواقع کارکنان مقاومت زیادی نسبت به تغییر از خود نشان می‌دهند. در این شرایط مدیر منابع انسانی باید با یک استراتژی درست به مدیریت تغییر در سازمان پرداخته و مانع از کاهش روحیه کارکنان و بهره‌وری آنها شود. یک نقطه شروع خوب برای مدیریت موثر تغییرات سازمانی، برقراری ارتباط شفاف قبل از تغییر، در طول تغییر و بعد از آن است. مدیر باید موارد لازم در خصوص تغییرات را به منابع انسانی گوشزد کرده و آنها را با مهارت‌ها و آموزش‌های جدید جهت انطباق با تغییرات مجهز نماید.
-
مدیریت روابط
یکی دیگر از چالش‌های منابع انسانی، مدیریت روابط است. اختلاف سلیقه، تفاوت‌های اخلاقی، یکسان نبودن فرهنگ، سیاست، مذهب و غیره باعث شده تا ارتباط میان کارکنان و مدیران به یک چالش تبدیل شود. عدم برقراری ارتباط صحیح با معایب زیادی همراه است و سبب افت انگیزه، کند شدن کارها، اختلال در فرآیندهای سازمان و موارد دیگر می‌شود. برای همین مدیریت روابط بسیار مهم بوده و مدیر منابع انسانی باید از بهترین استراتژی‌ها در این زمینه استفاده نماید. در این خصوص میتوان به ایجاد آیین‌نامه‌های ارتباطی برای روشن کردن حریم روابط بین کارکنان و مدیران اشاره کرد.
-
مهارت‌آموزی و ارتقاء مهارت
مهارت‌آموزی فرآیند کسب توانایی‌ها و دانش لازم جهت ارتقاء کارایی در محیط کار است که سبب رشد حرفه‌ای و توانمندسازی افراد می‌شود. ارتقاء مهارت هم به یادگیری مهارت‌های جدیدی که سازمان برای موفقیت در حال و آینده به آن نیاز دارد، اشاره میکند. حال مهارت‌آموزی و ارتقاء مهارت به یک چالش برای مدیران منابع انسانی تبدیل شده است. چرا که اغلب میان مهارت‌های کارکنان و مهارت‌های لازم برای توسعه سازمان، شکافی وجود دارد. برای غلبه بر این چالش میتوان به ارزیابی مهارت‌ها پرداخته و مسیرهای یادگیری متناسب با نیازهای فردی کارکنان را هموار کرد.
-
مشارکت کارکنان و تعهد شغلی
در چند سال اخیر افزایش مشارکت نیروی انسانی در فعالیت‌های تیمی به یکی از چالش‌های اصلی مدیران منابع انسانی تبدیل شده است. در گذشته میزان فعالیت کارکنان در جلسات، ارائه پیشنهادات سازنده و انعطاف در کار گروهی بیشتر بوده است. اما با گسترش فرهنگ دورکاری، این ملاک‌ها تغییر پیدا کرده و میزان مشارکت کارکنان کمتر از قبل شده است. برای غلبه بر این چالش مدیر منابع انسانی باید به کارکنان کمک کند تا نقش خود را در پیشرفت برنامه‌های سازمان و تحقق اهداف به خوبی درک کنند و به ارتباط موثری با آنها بپردازد. زمانی که کارمندان شغل خود را جذاب و باارزش می‌دانند، احتمال اینکه به آن تعهد بیشتری پیدا کنند زیاد است.
-
سلامت و رفاه کارکنان
یکی از چالش‌های آشکار منابع انسانی، رعایت استانداردهای ایمنی و حفظ سلامت کارکنان است. سلامت و رفاه کارکنان مستقیما بر روی عملکرد کسب و کار تاثیر می‌گذارد. برای همین تامین یک محیط امن و استاندارد برای کار و حفظ سلامت جسمی و روانی کارکنان بسیار مهم است و مزایای زیادی را در پی دارد. با کمک استراتژی‌های مدیریت استرس و در نظر گرفتن امکانات رفاهی میتوان با این چالش مقابله کرده و محیط کاری امن و خوبی را برای کارکنان فراهم کرد.
-
جذب نیروی جدید
جذب نیروی جدید هم میتواند به یک چالش برای مدیران منابع انسانی تبدیل شود. گاهی اوقات پیدا کردن نیروی متخصص بسیار چالش‌برانگیز بوده و زمان و انرژی زیادی را از مدیران می‌گیرد. طولانی شدن بیش از حد پروسه استخدام هم میتواند به یک چالش تبدیل شود. برای غلبه بر این موانع میتوان از ابزارهای تکنولوژیک مختلف جهت استخدام استفاده کرد. همچنین تا حد امکان باید کارکنان فعلی را راضی نگه داشته تا جلوی ریزش آنها گرفته شود.
جمع بندی
در این مطلب با 8 چالش منابع انسانی و راه‌های غلبه بر آنها آشنا شدیم. مدیران منابع انسانی با شناسایی چالش‌ها میتوانند تیم منابع انسانی را بهتر مدیریت کرده و از بهترین استراتژی‌ها جهت پیشبرد اهداف و رشد و توسعه سازمان استفاده نمایند. جهت مشاوره و کوچ کسب و کار خود می توانید با کارشناسان مجموعه ایران بیزینس مستر تماس حاصل فرمایید.
