روش‌های برخورد با کارکنان، خصوصا کارکنان لجباز و ناسازگار در محیط کار بسیار مهم است. کارکنان لجباز، ناسازگار و سرکش از موارد اجتناب‌ناپذیر برای هر کسب‌وکار و سازمانی محسوب می‌شوند. به گونه‌ای که ممکن است هر سازمانی از یک یا چند کارمند با این خصوصیات برخوردار باشد. حال چیزی که اهمیت دارد، نحوه برخورد با آنها است. مدیران یا کارکنان واحد منابع انسانی باید از روش‌های موثری برای برخورد با کارمندان لجباز و ناسازگار استفاده کنند تا مانع از بروز مشکلات و درگیری‌های بیشتر در محیط کار شوند. در این مطلب در خصوص نحوه برخورد با کارمند لجباز و ناسازگار صحبت می‌کنیم و به نکات مهم در این زمینه اشاره می‌نماییم.
انواع کارمندان بدقلق و ناسازگار در سازمان
مدیر منابع انسانی برای مدیریت نیروهای انسانی باید کارمندان لجباز، ناسازگار و بدقلق را شناسایی کرده و آنها را به شکل دیگری مدیریت نماید. در خصوص انواع کارمندان بدقلق و ناسازگار میتوان به کارمندان منفی‌باف و خودشیفته اشاره کرد. کارمند منفی‌باف همیشه با نظرات و اقدامات جدید در سازمان مخالف است و نسبت به تغییرات سازمانی از خود مقاومت زیادی نشان می‌دهد. مدیر بهتر است از این کارمندان در تیم‌های کاری استفاده کند و آنها را در پست‌های مدیریتی و کلیدی قرار ندهد. کارمندان خودشیفته هم افرادی هستند که تنها نظر خودشان مهم است. حال یک مدیر با تجربه و باهوش میتواند شرایطی را ایجاد کند که این فرد به دور از تیم و به تنهایی کار کند. در صورتی هم که نیاز به تعامل او با دیگران باشد، باید انگیزه قوی در او در جهت ایجاد تغییر ایجاد نماید.
کارمندان جهنده و قربانی هم در دسته کارمندان بدقلق و سمی قرار دارند. منظور از کارمند قربانی شخصی است که مسئولیت‌پذیری بسیار پایینی دارد. مدیر در برخورد با این افراد باید کاملا واضح و شفاف عمل کرده و مواردی نظیر تایم تحویل کار و کیفیت کار را به شکل کاملا صریح برای او بیان نماید. کارکنان جهنده هم افرادی خود رای هستند و با اعمال زور، به کارمندان دیگر سازمان آسیب وارد می‌کنند. مدیر برای مدیریت این کارکنان باید عواملی که سبب تحریک آنها می‌شود را شناسایی کرده و یک بازه زمانی کوتاه مدت برای رشد و تغییر آنها در نظر بگیرد. در صورتی که در بازه زمانی مشخص شده هیچ تغییر و تحولی در فرد صورت نگیرد، بهتر است فرد جهنده از سازمان حذف شود.
نحوه برخورد با کارمند لجباز
کارکنان لجباز افرادی هستند که همیشه فکر می‌کنند حق با آنها است و خود را مدیر و مدبر بسیاری از امور می‌دانند. برای همین نحوه برخورد با این دسته از کارکنان بسیار مهم و حائز اهمیت است. برای برخورد با کارمند لجباز بهتر است از چند راهکار استفاده کرده و نکاتی را مدنظر قرار داد.
-
حرفه‌ای رفتار کنید
زمانی که یک کارمند در محیط کار با بی‌ادبی رفتار میکند، مدیر باید کنترل اوضاع را به دست بگیرد. این دسته از کارمندان معمولا رفتار غیر محترمانه دارند و حس عصبانیت مدیر را بر می‌انگیزانند. اما یک مدیر حرفه‌ای در این شرایط خونسردی خود را حفظ کرده و به هیچ وجه مشابه با او رفتار نمی‌کند. مدیرانی هم که قادر به حفظ خونسردی خود نیستند، معمولا از محیط فاصله می‌گیرند تا بتوانند کمی در این خصوص فکر کنند. پس از تفکر میتوان تصمیم نهایی را گرفته و برای انجام کارهای لازم به محیط کار بازگشت.
-
ایرادات کارمند را به وضوح بیان کنید
برای برخورد با کارمند لجباز و ناسازگار بهتر است با او شفاف و صریح صحبت کرده و از گوشه و کنایه زدن خودداری کرد. کارمند لجباز و متخلف باید متوجه اشتباه خود بشود. برای همین باید به طور شفاف به او گوشزد کرد که رفتار غیر محترمانه و غیر قابل پذیرشی دارد و باید به اصلاح خود بپردازد.
-
مشکل را شناسایی کنید
در صورتی که کارمند به تازگی لجباز و ناسازگار شده است، بهتر است به این فکر کنید که چه اتفاقی سبب بروز چنین رفتاری از سمت او شده است. گاهی اوقات تغییرات جدید در سازمان و یا فرهنگ سازمانی موجب تخلف و اشتباه کارمند می‌شود. این کارکنان قادر به وفق دادن خود با شرایط جدید نیستند و مخالفت خود را با ناسازگاری و لجبازی نشان می‌دهند.
-
در اخراج کارمند عجله نکنید و طبق برنامه عمل کنید
از آنجایی که فرآیند جذب و استخدام نیروی انسانی زمان‌بر و هزینه‌بر است، اخراج کارمند لجباز و ناسازگار باید آخرین گزینه موجود باشد. به خصوص اگر کارمند جزو افراد مستعد و تاثیرگذار در شرکت باشد. در کنار توجه به این موضوع باید نحوه برخورد با کارمند سرکش و لجباز را آموزش دیده تا بتوان شرایط پیش آمده را به خوبی کنترل کرد.
چند نکته برای برخورد با کارمند ناسازگار
-
از تشویق به جای تنبیه استفاده کنید
معمولا زمانی که صحبت از نحوه برخورد با کارمند لجباز و ناسازگار می‌شود، ذهن اکثر افراد به سمت تنبیه و توبیخ کارمند می‌رود. اما در حال حاضر و در دنیای امروز، سیستم تنبیه و توبیخ همچون گذشته کاربردی نبوده و اثرات بدی بر روی کارکنان و سازمان دارد. برای همین با در نظر گرفتن تمهیداتی بهتر است سیستم تشویق را جایگزین سیستم تنبیه و توبیخ کرد.
-
به شکل خصوصی به کارمند تذکر دهید
برخورد منفی با کارمند سرکش و ناسازگار در جمع، اثرات بدی دارد و اغلب باعث نتیجه معکوسی می‌شود. برای همین جهت هرگونه صحبت و تذکر، با او به شکل خصوصی صحبت کنید و درخواست خود را برای او به صورت واضح بیان نمایید.
-
از در صلح و دوستی وارد صحبت شوید
برای حل مشکلات و تخلفات کارمند لجباز و ناسازگار باید از در دوستی و صمیمیت وارد شد. در غیر این صورت احتمال شکست در گفتگو و بدتر شدن اوضاع وجود دارد. یادتان باشد یک مدیر خوب و حرفه‌ای هیچگاه با زورگویی با کارمندان خود صحبت نمی‌کند و تا حد امکان به آنها آزادی عمل می‌دهد. پس حتما بر روی رفتار خود کنترل داشته باشید و برای حل مشکل پیش آمده به شکل صمیمانه‌ای با کارمند صحبت کنید.
6 اقدام موثر در برخورد با کارمند بدقلق و سمی
- مشکل پیش آمده توسط کارمند را تشریح کنید.
- دلایل رفتار کارمند ناسازگار یا بدقلق را مشخص کنید. در این مرحله باید سرنخ‌های این رفتار را دنبال کرده و ببینید چرا این رفتارها از کارمند سر می‌زند.
- برای برخورد با کارمند بدقلق و ناسازگار خود را آماده کنید و هر وضعیتی که ممکن است با آن روبرو شوید را در نظر بگیرید.
- واکنش‌های احتمالی کارمند ناسازگار را شبیه‌سازی کنید. در صورت حاد بودن موضوع هم از یک شخص دیگر کمک بگیرید.
- راه‌حل پیدا کنید و موضوع را همراه با مستندات مشخصی برای کارمند شرح دهید.
- یک ضرب‌الاجل تعیین کنید و برای بهبود وضعیت به کارمند زمان دهید.
جمع بندی
در این مطلب در خصوص نحوه برخورد با کارمند لجباز و ناسازگار صحبت کردیم. با در نظر گرفتن نکات و موارد اشاره شده در متن میتوانید بهترین برخورد را با کارمندان ناسازگار، بدقلق یا لجباز داشته باشید و از ایجاد تنش‌های بیشتر در محیط کار جلوگیری نمایید.
