تعلق یا دلبستگی، یکی از احساساتی است که در همه انسان‌ها وجود دارد. این حس در تمام ابعاد زندگی، حتی بعد کاری نیز دیده می‌شود. تعلق سازمانی یا تعلق کاری، به معنای حس تعلق خاطر داشتن نسبت به شرکت و سازمان است. این یعنی کارمندان خود را متعلق به سازمان و سازمان را هم متعلق به خود می‌دانند و همواره در راستای رشد سازمان تلاش می‌کنند. اهمیت این موضوع باعث شده تا بسیاری از کارفرمایان به فکر افزایش تعلق سازمانی کارکنان خود بیفتند تا موجب رضایت بیشتر آنها شوند. در این مطلب قصد داریم به چند راهکار جهت افزایش تعلق سازمانی کارکنان اشاره کنیم و با عوامل موثر بر تعلق سازمانی آشنا شویم.
تعلق سازمانی چیست؟
همانطور که در ابتدای متن اشاره کردیم، تعلق سازمانی به معنای این است که کارمندان خود را متعلق به سازمان و سازمان را متعلق به خود بدانند. افرادی که چنین نگرشی دارند و حس تعلق سازمانی در آنها زیاد است، برای رشد سازمان تلاش زیادی می‌کنند و رسیدن به اهداف سازمان را جزو ارزش‌های خود تلقی می‌کنند. همین موضوع باعث پیشرفت شرکت و سازمان می‌شود و حس رضایت را در کارکنان و کارفرمایان افزایش می‌دهد. تعلق سازمانی زمانی ایجاد می‌شود که کارمند با همکاران و مدیران خود ارتباط موثری برقرار کرده و از سوی آنها مورد توجه قرار می‌گیرد.
تعلق سازمانی در زبان انگلیسی به معنای Belonging in the workplace است که به احساس منحصربفرد بودن کارمند در سازمان و ارزشمندی او اشاره دارد. افرادی که حس تعلق و دلبستگی زیادی به سازمان دارند، در محیط کار احساس امنیت کرده و خود را کامل و منحصربفرد نشان می‌دهند.
چرا احساس تعلق سازمانی مهم است؟
تعلق سازمانی یا تعلق به محل کار از اهمیت زیادی برخوردار است. چرا که بر روی عملکرد شرکت و سازمان و همچنین رفاه کارکنان تاثیر زیادی می‌گذارد. افرادی که تعلق سازمانی را تجربه نمی‌کنند، به احتمال زیاد نسبت به جایگاه خود در سازمان احساس نارضایتی و ناامنی دارند و آزادی عمل کمتری را احساس می‌کنند. همین ناامنی و نارضایتی بر روی عملکرد، خلاقیت و توانایی آنها تاثیر منفی می‌گذارد. تحقیقات نشان داده است که احساس تعلق سازمانی باعث نتایج قابل توجهی می‌شود:
- کارکنان 3 برابر بیشتر از سایرین مشتاق به حاضر شدن در محیط کار هستند.
- کارکنان 5 برابر بیشتر از سایرین تمایل به اضافه کاری و ماندن در شرکت برای مدت طولانی دارند.
- کارکنان 9 برابر بیشتر از سایرین احساس ارزشمندی کرده و رفتار منصفانه‌ای را در محیط کار تجربه می‌نمایند.
مزایای تعلق سازمانی
احساس تعلق سازمانی باید در تعادل باشد و برای هر دو طرف یعنی سازمان و کارمندان منفعت داشته باشد. چرا که افراط و تفریط باعث نتیجه معکوس شده و به کارمندان یا سازمان آسیب وارد میکند. در خصوص مزایای حس تعلق سازمانی برای کارمندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- فعالیت و کار در سازمان برای کارکنان معنادار است و تنها برای حقوق آخر ماه کار نمی‌کنند.
- کارکنان فعالیت‌های خود را دلسوزانه انجام می‌دهند و حتی بیشتر از وظایف و حیطه کاری خود عمل می‌کنند.
- این افراد بازدهی بالاتری دارند و میزان رضایت شغلی در آنها نسبت به سایر کارکنان بالاتر است.
- وفاداری آنها نسبت به سازمان بیشتر شده و احتمال ترک سازمان و استعفا کاهش پیدا میکند.
در خصوص مزایای تعلق سازمانی برای سازمان هم باید اشاره کنیم که زمانی که کارکنان حس تعلق به شرکت دارند، شرکت یا سازمان زودتر به اهداف خود می‌رسد. همچنین به اعتبار و ارزش سازمان افزوده می‌شود و جایگاه آن در میان سایر کسب و کارها بهبود پیدا میکند.
عوامل موثر بر تعلق سازمانی
با شناسایی عوامل موثر بر تعلق سازمانی میتوان محرک‌های موثر بر روی کارمندان را به خوبی شناسایی کرد. در این خصوص میتوان به چند عامل زیر اشاره کرد:
- شفاف‌سازی آینده کاری
- همراهی و آگاهی کارمندان نسبت به اهداف سازمان
- ایجاد فرصت‌های شغلی و جایگاه‌های بالاتر
- حقوق و مزایای مناسب و کافی
- همکاری صمیمانه و محترمانه
- تناسب افراد با شغل و حوزه تخصصی
5 راهکار موثر جهت افزایش تعلق سازمانی کارکنان
-
اهمیت دادن به رشد کارمندان
رشد کارمندان در جهت حفظ کارایی و بهره‌وری و همچنین ایجاد پتانسیل برای رشد شخصی بسیار حائز اهمیت است. زمانی که کارمندان هر روز تنها به انجام یک کار بپردازند و هیچ پیشرفتی نداشته باشند، به ضرر خودشان و سازمان است. برای همین جهت افزایش حس تعلق سازمانی کارکنان باید به رشد آنها اهمیت داده و برنامه‌های آموزشی مناسبی را برای آنها ترتیب داد.
-
ارتباط صمیمانه و محترمانه با کارکنان
برای افزایش تعلق سازمانی کارکنان باید با آنها ارتباط صمیمانه و در عین حال محترمانه برقرار کرد. ارتباط کارفرما با کارکنان باید به دور از زیر پا گذاشتن حد و مرزها باشد و بسیار محترمانه صورت بگیرد. برخی مدیران تصور دارند که باید با کارکنان همچون دوستان و خانواده خود رفتار نمایند. در صورتی که این موضوع کاملا اشتباه است و به ضرر سازمان و حتی کارکنان تمام می‌شود. روابط کاری صمیمانه و محترمانه یعنی در عین رعایت حد و مرزها، ارتباط خوب و گرمی با هم برقرار کرد.
-
شفافیت سازمانی
یکی دیگر از راه‌های افزایش تعلق سازمانی کارکنان، شفاف‌سازی است. منظور از شفافیت یا شفاف‌سازی سازمانی این است که هر اطلاعاتی اعم از اطلاعات مثبت، منفی و خنثی با کارکنان به اشتراک گذاشته شود. زمانی که کارمندان در جریان اطلاعات، برنامه‌ها و اهداف سازمان قرار می‌گیرند، حس تعلق و رضایت در آنها بیشتر می‌شود و برای رسیدن به اهداف سازمان تلاش بیشتری می‌کنند.
-
اهمیت دادن به ارزش‌های فراتر از مادیات
هر یک از کارمندان سازمان از ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها و خلق‌وخوی متفاوتی برخوردار هستند. کارفرما به عنوان یک مدیر و صاحب کسب و کار باید برای تمام کارکنان خود ارزش قائل باشد و هیچ تفاوت و تبعیضی میان آنها قائل نشود. معیار سنجش کارکنان نباید بر اساس سودآوری آنها برای شرکت در نظر گرفته شود. بلکه باید برای تمام آنها ارزش قائل شده و به آنها به عنوان یک فرد ارزشمند نگاه کرد.
-
صادق بودن با کارمندان و ارائه فرصت برای اشتراک‌گذاری نظرات
به عنوان آخرین راهکار برای افزایش حس تعلق سازمانی میتوان به صادق بودن با کارمند و ارائه فرصت جهت به اشتراک گذاشتن نظرات اشاره کرد. احساس آزادی بیان در محیط کار باعث افزایش رضایت و حس دلبستگی کارکنان می‌شود. کارکنانی که میتوانند نظرات و احساسات خود را صادقانه و بدون ترس بیان کنند، انگیزه بیشتری برای مشارکت در ایده‌های منحصربفرد پیدا می‌کنند. برای همین با کارمندان خود صادق باشید و شرایط لازم جهت ارائه نظرات واقعی آنها را مهیا نمایید.
جمع بندی
در این مطلب در خصوص تعلق سازمانی و راه‌های افزایش آن صحبت کردیم. برای افزایش تعلق سازمانی کارکنان حتما به مواردی نظیر برقراری ارتباط صمیمانه و محترمانه، فراهم کردن شرایط جهت رشد کارکنان و شفافیت اهداف و چشم‌اندازهای سازمان توجه داشته باشید و آزادی بیان در محیط کار را در نظر بگیرید. در صورت نیاز به مشاوره در کسب و کار می توانید با شماره های درج شده در سایت ایران بیزینس مستر تماس حاصل نمایید.
